Ο Βασιλικός του Αντωνίου Μάτεση στο Εθνικό Θέατρο ( Τσακίρογλου, Χέλμη, Σκουρολιάκος, Μητρούσης, Αδαμάκη, Ανδρεαδάκη, Πολυχρόνης, Βελέντζας, Ρουμελιώτη, Κουρλαμπάς, Παπαγιάννης, Πολυχρόνης, Τσουρής, Παπαγεωργίου, Κατσαφάδος )

Ο Βασιλικός

Ο αυταρχικός ευπατρίδης Δάρειος Ρονκάλας αρνείται πεισματικά να παντρέψει την κόρη του, Γαρουφαλιά, με τον νέο που την αγαπάει, γιατί είναι κοινωνικά κατώτερός του. Αγνοώντας ότι η Γαρουφαλιά είναι ήδη έγκυος, αποφασίζει να την κλείσει σε μοναστήρι, ενώ ταυτόχρονα επιχειρεί να επιβάλλει την εξουσία του με αθέμιτο και βίαιο τρόπο, επικαλούμενος παλιές και βαθιά ριζωμένες κοινωνικές αντιλήψεις. Το αδιέξοδο θα ξεπεραστεί με τη συμβολή του Δραγανίγου, του μοναχογιού του Ρονκάλα, που εκφράζει το επαναστατικό πνεύμα και την ορμή των νέων ανθρώπων και συγκρούεται με τις παρωχημένες ιδέες της παλαιότερης γενιάς.

Ο Βασιλικός του Αντωνίου Μάτεση, γραμμένος το 1830, εμπνέεται από τα μεγάλα επαναστατικά κινήματα της περιόδου και συνοψίζει τις θέσεις του Διαφωτισμού, αναπλάθοντας με πειστικότητα τα ήθη της ενετοκρατούμενης Ζακύνθου. Ο συγγραφέας απαλύνει τη δραματική ένταση της πλοκής, εντάσσοντας σε αυτήν με μαεστρία κωμικά επεισόδια και ζακυνθινές μελωδίες. Η καταδίκη των προκαταλήψεων και το όραμα μιας δικαιότερης κοινωνίας αποτελούν τα κεντρικά θέματα του έργου, που δίκαια χαρακτηρίζεται ο θεμέλιος λίθος του νέου ελληνικού θεάτρου.
Το έργο παρουσιάζεται στην Κεντρική Σκηνή, σκηνοθετημένο με την έγκριτη ματιά του πλέον εξειδικευμένου στο είδος αυτό Έλληνα σκηνοθέτη...
... Σπύρου Ευαγγελάτου. Μαζί του μια πλειάδα γνωστών πρωταγωνιστών, που εγγυώνται ένα έγκυρο και υψηλού επιπέδου καλλιτεχνικό αποτέλεσμα.


Είναι το πρώτο ρεαλιστικό κοινωνικό δράμα στην ιστορία του νεοελληνικού θεάτρου, το οποίο εντάσσει τα μηνύματα του ευρωπαϊκού διαφωτισμού στα ελληνικά συμφραζόμενα. Με αφορμή τον έρωτα του Φιλιππάκη, νέου κατώτερης τάξης, και της κόρης του ευγενή Ρονκάλα, ξεδιπλώνεται η σύγκρουση της παλιάς φεουδαρχικής τάξης και της νέας αστικής κοινωνίας

Κοινωνικό του Αντωνίου Μάτεση

Σκηνοθεσία: Σπύρος Α. Ευαγγελάτος
Ερμηνεύουν: : Ν. Τσακίρογλου, Κ. Χέλμη, Μ. Αδαμάκη, Μ. Παπαγιάννης, Ευδ. Ρουμελιώτη, Μ. Μητρούσης, Π. Σκουρολιάκος.
Σκην.- κοστ.: Γ. Πάτσας.
Μουσ.: Γ. Αναστασόπουλος.
Φωτ.: Σπ. Α. Ευαγγελάτος.

Αγ. Κων/νου 22-24, Κέντρο

Ομόνοια

Τηλ.: 2105288170-1

Ο Βασιλικός
Πρώτη παράσταση: 21/10/2011 Τελευταία παράσταση: 22/01/2012
Παραστάσεις:
Απόγ: 16, 19, 23, 27, 30/11 & 3/12, 5 μ.μ.
Βραδ: 20, 24, 26/11 & 4/12, 8.30 μ.μ.

Εισ.: € 21, 18, 15, φοιτ.: € 10. Κάθε Πέμ. & Τετ. € 13.
Διάρκεια: 120'

Σημείωμα του σκηνοθέτη

Ο Βασιλικός είναι ένα από τα εντελώς κορυφαία κείμενα του νεοελληνικού θεάτρου. Πρόκειται για μια «δραματική κωμωδία», όπου προβάλλονται αγώνες για ιδεολογική ανάπλαση της κοινωνίας, χυμώδη ερωτικά μοτίβα κι ένα εκπληκτικό χιούμορ, που δεν εξαντλείται στις καθαρά κωμικές σκηνές αλλά «υπόγεια» διαβρώνει και σχολιάζει την όλη σύνθεση. Και η γλώσσα του διαθέτει συναρπαστική γοητεία. Είναι ένα «μοντέρνο» έργο με «παλαιό κοστούμι», που επιδιώξαμε να εμφανίζεται «καινούργιας ραφής».

Η συγγραφή του Βασιλικού ολοκληρώθηκε το 1830, όταν τα Επτάνησα ήταν υπό βρετανική «προστασία» (στην πραγματικότητα, Αγγλοκρατία). Η υπόθεση του έργου πλέκεται κάπου 120 χρόνια νωρίτερα, επί Βενετοκρατίας. Δηλαδή, για να προσεγγίσουμε το γεγονός με σημερινά δεδομένα, είναι σαν ένα έργο του 2011 να εξελίσσεται το 1900. Απώτερη εποχή, αλλά με μνήμες ζωντανές, σχετικά πρόσφατες.

Έχω τη γνώμη ότι ο Αντώνιος Μάτεσης τοποθέτησε τη σύλληψή του στη Βενετοκρατία (1712), και μάλιστα όταν ήδη είχε αρχίσει να σβήνει η αίγλη της Βενετίας, για να αποφύγει αντιδράσεις των κοινωνικά ανώτερων τάξεων. Επί Αγγλοκρατίας, το παλαιό «αρχοντολόι» είχε και πάλι το «πάνω χέρι» στον οικονομικό έλεγχο και στην άσκηση εξουσίας κάθε νησιού. Απέφυγε, λοιπόν, δυσάρεστες «παρεξηγήσεις» κι έτσι είχε την ελευθερία να καυτηριάσει γεγονότα που συνέβαιναν –έστω σποραδικά– και στην εποχή του με το άλλοθι της, πάλαι ποτέ, κακής βενετικής Διοίκησης.

Για να υπογραμμίσουμε αυτές τις απόψεις, δίνουμε την παράσταση με κοστούμια των ετών συγγραφής του έργου και όχι των ετών που υποτίθεται ότι εξελίσσεται. Η μεταφορά του σε πρόσφατα, πιο «κοντινά» μας, χρόνια πιστεύω ότι θα στερούσε από το κείμενο τη μαγεία του παρελθόντος, που με την απόσταση αποκτά την αίγλη του μύθου, και θα πρόδιδε την τόσο ενδιαφέρουσα γλώσσα.

Σπύρος Ευαγγελάτος

Διανομή:

Φιλιππάκης Γιαργυρόπουλος : Γιωργής Τσαμπουράκης
Γλωσσίδης : Θανάσης Δήμου
Ένας άλλος δουλευτής του Γιαργυρόπουλου (μάσκαρα) : Λευτέρης Πολυχρόνης
Γερο – Νικόλας : πουλητής Γιώργος Βελέντζας
Γαρουφαλιά : Ευδοκία Ρουμελιώτη
Γερασιμάκης , σπιούνος του Πρεβεδούρου  : Θανάσης Κουρλαμπάς
Κοσμάς Καραπάτης  : Πάνος Σκουρολιάκος
Θωμάς :  Μιχάλης Μητρούσης
Δάρειος Ρονκάλας :  Νικήτας Τσακίρογλου
Βασίλω :  Γεωργία Καλλέργη
Ρονκάλαινα  : Κατερίνα Χέλμη
Λανάρω :  Βαγγελιώ Ανδρεαδάκη
Η Οβρία (Εβραία) Μαντζαρντό  : Μίνα Αδαμάκη
Δραγανίγος :  Νικόλας Παπαγιάννης
Καποράλ Τράπολας (δεκανέας) :  Λευτέρης Πολυχρόνης
Ματίο, στρατιώτης Βενετός :  Γιωργής Τσουρής
Τζουάνε, στρατιώτης Βενετός  : Βασίλης Παπαγεωργίου
Μπουσάκας, σέμπρος του Ρονκάλα :  Θοδωρής Κατσαφάδος

Μουσικοί – Τραγουδιστές Γεωργία Καλλέργη (κρουστά), Βασίλης Παπαγεωργίου (κιθάρα), Γιωργής Τσουρής (κλαρινέτο)