Η κάνναβη και οι επιπτώσεις στην υγεία

Η κάνναβη είναι γενικός όρος που αναφέρεται στο χασίς και τη μαριχουάνα. Το χασίς γίνεται από τη ρητίνη του ανθού του φυτού της κάνναβης, ενώ η μαριχουάνα είναι ένα μείγμα από κονιορτοποιημένα φύλλα, άνθη και μίσχους του φυτού.

Η κάνναβη περιέχει τετραϋδροκανναβινόλη (ΤΗC). Η ουσία αυτή επηρεάζει τις ψυχικές μας λειτουργίες (είναι ψυχοδραστική), δηλαδή επιδρά στις σκέψεις μας και στα συναισθήματά μας. Το αν η εμπειρία αυτή θα είναι ευχάριστη ή δυσάρεστη εξαρτάται από πολλούς παράγοντες (βλέπε πιθανές επιπτώσεις).
Η ΤΗC απορροφάται από το βλεννογόνο των πνευμόνων, αν την καπνίσουμε, ή από το βλεννογόνο του εντέρου, αν την φάμε ή την πιούμε. Μέσω της κυκλοφορίας του αίματος φτάνει σε όλα τα όργανα του σώματος, ενώ ίχνη της ανιχνεύονται στα ούρα ακόμη και εβδομάδες μετά τη χρήση.
Όταν η ΤΗC φτάσει στον εγκέφαλο, επιδρά στις περιοχές εκείνες που ρυθμίζουν την απομνημόνευση νέων πληροφοριών και την αυτόματη εκτέλεση συγκεκριμένων κινήσεων. Αυτό εξηγεί γιατί όσοι είναι υπό την επήρεια της κάνναβης δεν μπορούν γενικά να θυμηθούν καινούρια πράγματα, έχουν εσφαλμένη αντίληψη του χρόνου και δύσκολα ελέγχουν τις κινήσεις τους. Η επίδραση στη μνήμη τους εξακολουθεί να υφίσταται για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα.

Επιπτώσεις

Το πώς θα νιώσει κανείς μετά από χρήση κάνναβης διαφέρει από άτομο σε άτομο. Η επίδραση εξαρτάται από την
ποσότητα που καταναλώνεται, από τις εμπειρίες του ατόμου, από τις εξωτερικές συνθήκες και, σε πολύ μεγάλο βαθμό, από το πώς περιμένει ο ίδιος ότι θα νιώσει. Μπορεί, δηλαδή, ή να μην αισθανθεί τίποτε το ιδιαίτερο τις πρώτες φορές ή να του έρθει τάση για εμετό ή πανικός με την πρώτη φορά.
Η κάνναβη λειτουργεί ψυχοδραστικά. Αυτό σημαίνει ότι επηρεάζει τα συναισθήματα, τις σκέψεις, την αντίληψη και την εκτίμηση του όποιου κινδύνου.
Συνήθως ο χρήστης αισθάνεται κεφάτος και χαλαρός μετά τη χρήση, γελά περισσότερο και ακούει τη μουσική πιο έντονα. Αντιλαμβάνεται το χρόνο και το χώρο γύρω του διαφορετικά. Αυτό αρέσει σε κάποιους, ενώ άλλοι γίνονται αδίστακτοι και άλλοι βιώνουν πανικό ή ψευδαισθήσεις. Όταν κάποιος βρίσκεται υπό την επήρεια της κάνναβης δεν μπορεί να συγκεντρωθεί στις εξωτερικές περιστάσεις ούτε να θυμηθεί νέες πληροφορίες. Αυτό διαρκεί γενικά μία με δύο ώρες και φεύγει σιγά-σιγά. Στη συνέχεια, το άτομο αισθάνεται υπνηλία και αδυναμία.
Η κάνναβη κάνει τα μάτια να κοκκινίζουν, ανεβάζει τους καρδιακούς παλμούς και προκαλεί ξηροστομία. Τα πόδια και τα χέρια βαραίνουν και ο συντονισμός των κινήσεων δυσκολεύει. Η κατάσταση αυτή γίνεται πολύ πιο έντονη με την ταυτόχρονη κατανάλωση αλκοόλ. Πολύ συχνά εμφανίζεται και ένα έντονο αίσθημα πείνας (κυρίως για γλυκά).
Πρόσφατα αποδείχτηκε ότι η κάνναβη έχει αρνητικές επιπτώσεις στη νοημοσύνη. Ειδικά εκείνοι που δεν έχουν και τις καλύτερες νοητικές επιδόσεις και κάνουν τακτικά χρήση κάνναβης αντιμετωπίζουν σημαντικές δυσκολίες με τις γνωστικές τους λειτουργίες (π.χ. ικανότητα απομνημόνευσης αντίδρασης), οι οποίες μπορεί να εξακολουθήσουν έως και ένα μήνα μετά τη διακοπή της χρήσης.

Κίνδυνοι που πρέπει να γνωρίζουμε

Αφού τα αποτελέσματα της χρήσης μπορεί να διαφέρουν τόσο πολύ, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος μιας πολύ κακής εμπειρίας μετά τη χρήση. Ειδικά όσοι αισθάνονται θλίψη και άγχος και όσοι έχουν ψυχικά προβλήματα δεν πρέπει να κάνουν χρήση κάνναβης. Η κάνναβη επιδεινώνει τα συναισθήματα αυτά και η εμπειρία μπορεί τελικά να είναι εξαιρετικά δυσάρεστη.
Η χρήση κάνναβης μπορεί να οδηγήσει σε ψυχολογική εξάρτηση. Μπορεί, δηλαδή, το άτομο να αισθάνεται ότι πρέπει να πάρει κάνναβη για να μπορέσει να ηρεμήσει, να διασκεδάσει, να νιώσει χαρούμενο, να ζήσει έντονες συγκινήσεις, να αισθανθεί άνετα. Μεγάλες δόσεις μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα στην κυκλοφορία του αίματος (ζάλη ή και λιποθυμία).
Ο άνθρωπος υπό την επήρεια της κάνναβης είναι πιο επιρρεπής σε ατυχήματα, γιατί παύει να αντιλαμβάνεται και να εκτιμά σωστά τον κίνδυνο. Η ΤΗC επηρεάζει την προσοχή, τη μνήμη και τη συγκέντρωση. Η καθημερινή χρήση μπορεί να προκαλέσει μεγάλα προβλήματα στις σχολικές επιδόσεις, να περιορίσει τις δραστηριότητες του χρήστη και να τον κάνει να χάσει το ενδιαφέρον του για πράγματα που του άρεσαν στο παρελθόν.
Η κάνναβη κάνει τον χρήστη να επικεντρώνεται περισσότερο στις εσωτερικές διεργασίες, δηλαδή στις προσωπικές του σκέψεις και στα προσωπικά του συναισθήματα. Ορισμένοι αποκόβονται εντελώς από τους άλλους όταν κάνουν χρήση κάνναβης. Υπό αυτή την έννοια, παίρνοντας κάνναβη δεν μπορεί να είσαι η «ψυχή της παρέας» ούτε να έχεις ικανοποιητικές επαφές με τους άλλους.
Καπνίζοντας κάνναβη, αυξάνεται ο κίνδυνος για αναπνευστικά προβλήματα (βρογχίτιδα, λοιμώξεις της τραχείας και των πνευμόνων). Όπως συμβαίνει και με το τσιγάρο, η φυσική κατάσταση και οι επιδόσεις στον αθλητισμό χειροτερεύουν.
Επειδή ο χρήστης εισπνέει πιο βαθιά τον καπνό και τον κρατά περισσότερο στους πνεύμονές του, ένα τσιγαριλίκι κάνει τη ζημιά που κάνουν τρία με πέντε τσιγάρα (αν μιλήσουμε για το μονοξείδιο του άνθρακα και την πίσσα).
Αν κάποιος φάει ή πιει κάνναβη, η επίδραση είναι ισχυρότερη αλλά επέρχεται αργότερα (σε μία ώρα περίπου). Η λήψη από το στόμα προκαλεί συχνότερα ψευδαισθήσεις.
Η χρήση χασίς ή μαριχουάνας είναι παράνομη στις πιο πολλές χώρες και κοινωνικά μη αποδεκτή. Αν κάποιος συλληφθεί να κάνει χρήση κάνναβης μπορεί να αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα.
Σήμερα τα προϊόντα της κάνναβης είναι πιο δραστικά (δηλαδή περιέχουν πολύ περισσότερη THC) από ό,τι πριν από μερικά χρόνια. Αυτό συνεπάγεται και περισσότερα προβλήματα και μεγαλύτερους κινδύνους. Πολλοί νέοι άνθρωποι εισάγονται σε ψυχιατρικές κλινικές λόγω του προβλήματος που έχουν με την κάνναβη. Ιδιαίτερα θα πρέπει να προσέξουν όσοι κάνουν χρήση κάνναβης για να τους περάσει η νευρικότητα και η ένταση που αισθάνονται.

Ερωτήσεις για την κάνναβη

Μπορεί κάποιος να οδηγηθεί στην εξάρτηση από το χασίς ή τη μαριχουάνα;

ΝΑΙ. Αν κάποιος κάνει χρήση κάνναβης για να νιώσει χαλαρός ή χαρούμενος, για να ακούσει μουσική ή για να αισθανθεί πιο κοντά στους άλλους, τότε κινδυνεύει σαφώς να καταλήξει στην εξάρτηση. Οι συνέπειες της ψυχολογικής εξάρτησης επηρεάζουν πολλές πλευρές της ζωής του ατόμου. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι το εξαρτημένο άτομο χρειάζεται οπωσδήποτε βοήθεια και συμβουλευτική υποστήριξη.

Το τσιγαριλίκι βλάπτει την υγεία λιγότερο από το τσιγάρο;

ΟΧΙ. Επειδή ο χρήστης εισπνέει πιο βαθιά τον καπνό και τον κρατά περισσότερο στους πνεύμονές του, ένα τσιγαριλίκι κάνει τη ζημιά που κάνουν τρία με πέντε τσιγάρα (αν μιλήσουμε για το μονοξείδιο του άνθρακα και την πίσσα).

Πρέπει να αποφεύγει κανείς την κάνναβη όταν δεν είναι καλά;

ΝΑΙ. Η κάνναβη δεν λύνει προβλήματα, απλώς κάνει το άτομο να τα ξεχνά για λίγες ώρες. Επιπλέον, το πιθανότερο είναι πως κάποιος που είναι ήδη στενοχωρημένος δε θα νιώσει καλύτερα κάνοντας χρήση, επειδή η κάνναβη μεγεθύνει τα συναισθήματα, αλλά δεν μετατρέπει τα αρνητικά σε θετικά. Ειδικά όσοι αισθάνονται θλίψη, άγχος ή έχουν ψυχικά προβλήματα δεν πρέπει να κάνουν χρήση κάνναβης. Τα ψυχικά προβλήματα υπάρχει κίνδυνος να επιδεινωθούν με την κάνναβη και να εκδηλωθούν με μεγάλη ένταση.

Κάνοντας χρήση κάνναβης γίνεται κανείς περισσότερο αρεστός στην παρέα;

ΟΧΙ. Αν σε μια παρέα γίνονται δεκτοί μόνο όσοι κάνουν χρήση κάνναβης, ίσως ναι. Αξίζει, όμως, άραγε να ανήκει κανείς σε μια τέτοια παρέα στην οποία αισθάνεσαι άνετα μόνο όταν είναι «φτιαγμένος»; Εξάλλου, η κάνναβη κάνει το άτομο να επικεντρώνεται μόνο στον εαυτό του και να μην ενδιαφέρεται και πολύ για τους άλλους. Κάτι τέτοιο δεν είναι, προφανώς, ελκυστικό.

Η κάνναβη είναι λιγότερο βλαβερή αν την φάει ή την πιει κανείς;

ΟΧΙ. Στην περίπτωση αυτή οι επιδράσεις της είναι, μάλιστα, ισχυρότερες, αλλά αργούν να εμφανιστούν σε σύγκριση με το κάπνισμα (περίπου μία ώρα). Η λήψη από το στόμα προκαλεί συχνότερα ψευδαισθήσεις.
Μπορεί να δημιουργηθεί πρόβλημα με ένα τσιγαριλίκι μία στις τόσες;
ΝΑΙ. Πολλά προβλήματα μπορεί να δημιουργηθούν. Καταρχήν, διατρέχει κανείς μεγαλύτερο κίνδυνο να πάθει ατυχήματα, να πάρει ανεύθυνες αποφάσεις και να φερθεί απερίσκεπτα. Από κει και πέρα υπάρχει ο κίνδυνος της εξάρτησης, αν κάθε φορά που θέλει να αισθανθείς καλύτερα, κάνει χρήση.

Είναι αλήθεια ότι η κάνναβη σε βοηθάει να φλερτάρεις;

ΟΧΙ. Οι χρήστες κάνναβης έχουν κόκκινα μάτια και πρησμένα βλέφαρα πολλές φορές ακόμη και την επόμενη μέρα. Αυτό προφανώς δεν είναι και τόσο ελκυστικό. Επίσης, όταν κάποιος είναι υπό την επήρεια της κάνναβης είτε λέει πράγματα που δεν βγάζουν νόημα, είτε επικεντρώνεται στον εαυτό του. Συνεπώς, ούτε επικοινωνεί καλύτερα με τους άλλους ούτε αυξάνονται οι πιθανότητες επιτυχίας του στο φλερτ.